Συμπτώματα και διάγνωση υπερμετρωπίας

Η υπερμετρωπία μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από ενοχλήματα που επηρεάζουν κυρίως την κοντινή όραση, ενώ σε μεγαλύτερους βαθμούς επηρεάζεται και η μακρινή. Συχνά ο ασθενής παρατηρεί θολή κοντινή όραση, δυσκολία στη συγκέντρωση όταν διαβάζει ή εργάζεται σε οθόνη, καθώς και κόπωση ή πονοκέφαλο μετά από εργασία που απαιτεί προσοχή. Πολλοί υπερμέτρωπες περιγράφουν αίσθημα καψίματος, βάρους ή θολούρα, ιδιαίτερα όταν δεν χρησιμοποιούν διορθωτικά γυαλιά. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται «προσπάθεια» ή στένωση των βλεφάρων (straining) για καθαρή όραση, κάτι που οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη καταπόνηση.

Κατά τη γέννηση, ο φυσιολογικός οφθαλμός παρουσιάζει υπερμετρωπία, η οποία αυξάνεται μέχρι τα πρώτα σχολικά χρόνια και, σύμφωνα με την κλασική θεωρία, μειώνεται και συχνά μηδενίζεται στην εφηβεία χάρη στην ισχυρή ικανότητα προσαρμογής του παιδικού ματιού.
Στα παιδιά, όμως, η υπερμετρωπία μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη της διόφθαλμης όρασης και να οδηγήσει σε στραβισμό ή αμβλυωπία, αν δεν αντιμετωπιστεί. Γι’ αυτό ο οφθαλμίατρος συνήθως συνιστά γυαλιά σε μικρή ηλικία ώστε να εξασφαλιστεί η σωστή ανάπτυξη του οπτικού συστήματος.

Κατά την εφηβεία, η ισχυρή προσαρμογή του φακού επιτρέπει στους περισσότερους υπερμέτρωπες να βλέπουν καθαρά χωρίς διορθωτικά γυαλιά. Με την πάροδο των ετών, όμως, η ικανότητα αυτή μειώνεται.
Έτσι, η λανθάνουσα υπερμετρωπία γίνεται συμπτωματική (κλινική manifest υπερμετρωπία) και ο ασθενής αρχίζει να αντιλαμβάνεται πονοκεφάλους, κόπωση ή θολούρα μετά από κοντινή εργασία. Αν δεν χρησιμοποιεί γυαλιά, μπορεί να εμφανίζεται θολούρα ακόμη και στη μακρινή όραση.
Κλινικά, στους υπερμέτρωπες παρατηρείται συχνή ανάγκη αλλαγής βαθμών, και δεν είναι καθόλου σπάνιο η υπερμετρωπία να αυξηθεί μέχρι περίπου την ηλικία των 55 ετών.

Η υπερμετρωπία διαγιγνώσκεται από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο μέσω πλήρους οφθαλμολογικής εξέτασης. Εκτός από τον έλεγχο διάθλασης, συχνά απαιτούνται συμπληρωματικές εξετάσεις ώστε να αποκλειστούν άλλες παθήσεις ή συνοδές οφθαλμικές ανωμαλίες. Η αξιολόγηση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική στα παιδιά, καθώς η έγκαιρη διάγνωση συμβάλλει στην ομαλή ανάπτυξη της όρασης και προλαμβάνει προβλήματα όπως στραβισμό ή μειωμένη όραση του ενός ματιού.