Τι είναι ο καταρράκτης;

Ο καταρράκτης είναι η θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού. Ο φυσικός φακός του ματιού (κρυσταλλοειδής) είναι διαυγής και βρίσκεται πίσω από την ίριδα. Μέσα από αυτόν περνάει το φως για να φτάσει στη συνέχεια στον αμφιβληστροειδή χιτώνα στην οπίσθια επιφάνεια του ματιού. Με την πάροδο της ηλικίας, ο φακός αυτός χάνει την αρχική του σύσταση και θολώνει (γεροντικός καταρράκτης). Σε μελέτες που έχουν γίνει, η συχνότητα του καταρράκτη είναι 50% σε ανθρώπους ηλικίας μεταξύ 65 – 74 ετών και αυξάνεται σε 70% σε ηλικίες άνω των 75 ετών. Η συνηθισμένη αυτή ασθένεια δεν είναι προνόμιο μόνο των ηλικιωμένων. Νεαρά άτομα, ακόμα και βρέφη, μπορεί να παρουσιάσουν καταρράκτη. Είναι δυνατό να προκληθεί, δηλαδή, και από άλλες αιτίες (τραυματισμοί, φάρμακα, ασθένειες, ακτινοβολίες) ή ακόμα και να υπάρχει από τη γέννηση (συγγενής καταρράκτης).

Ο καταρράκτης μπορεί να εμφανιστεί για πολλούς λόγους. Ο πιο συχνός είναι η ηλικιακή εκφύλιση του κρυσταλλοειδούς φακού, που οδηγεί σε σταδιακή θόλωσή του. Τραυματισμοί στο μάτι ή προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν την εμφάνισή του. Ορισμένα φάρμακα, όπως η μακροχρόνια χρήση κορτικοστεροειδών, αυξάνουν τον κίνδυνο, ενώ συστηματικές παθήσεις όπως ο διαβήτης ή χρόνια φλεγμονή επιβαρύνουν την υγεία του φακού. Η έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία παίζει επίσης σημαντικό ρόλο, καθώς η UV ακτινοβολία επιταχύνει τη θόλωση. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο καταρράκτης μπορεί να είναι συγγενής, οφειλόμενος σε γενετικούς παράγοντες ή ενδομήτρια προβλήματα.

• Μειωμένη μακρινή ή κοντινή όραση

• Εξασθένηση στην αντίληψη των χρωμάτων

• Θάμβος & μείωση της ευαισθησίας των αντιθέσεων σε φωτεινό περιβάλλον.

• Εμφάνιση ή επιδείνωση μυωπίας.

• Λάμψεις και αντανακλάσεις γύρω από ορισμένα αντικείμενα (όπως ακτίνες γύρω από τα φώτα των αυτοκινήτων κατά την βραδινή οδήγηση).

Όλα τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να επηρεάσουν τις καθημερινές δραστηριότητες:

• Οδήγηση (ειδικά το βράδυ).

• Διάβασμα ή παρακολούθηση τηλεόρασης.

• Γράψιμο ή άλλες ασχολίες που απαιτούν λεπτομερή παρατήρηση των αντικειμένων.

Η διάγνωση καταρράκτη γίνεται με πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο. Η εξέταση περιλαμβάνει μέτρηση οπτικής οξύτητας, σχολαστικό έλεγχο του κρυσταλλοειδούς φακού για εντοπισμό θόλωσης και αξιολόγηση της κατάστασης του αμφιβληστροειδούς και των υπόλοιπων οφθαλμικών δομών, ώστε να αποκλειστούν συνοδές παθήσεις. Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται τόσο ο βαθμός του καταρράκτη όσο και ο πραγματικός αντίκτυπός του στην όραση.