Τι είναι η οπή ωχράς κηλίδας;
Η οπή ωχράς κηλίδας είναι μια ρωγμή ή διάνοιξη στην κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδούς – την ωχρά κηλίδα, η οποία είναι υπεύθυνη για την ευκρινή, λεπτομερή όραση. Όταν η ωχρά παρουσιάσει οπή, η κεντρική όραση θολώνει ή παραμορφώνεται, ενώ η περιφερική όραση παραμένει συνήθως φυσιολογική. Η ωχρά κηλίδα είναι η «καρδιά» της λεπτομέρειας στο οπτικό μας πεδίο, επομένως ακόμη και μικρές βλάβες επηρεάζουν σημαντικά καθημερινές δραστηριότητες όπως διάβασμα ή οδήγηση.
Πώς δημιουργείται η οπή ωχράς κηλίδας;
Το εσωτερικό του ματιού γεμίζει από το υαλοειδές, μια διαφανή ζελατινώδη ουσία. Με την ηλικία το υαλοειδές ρευστοποιείται και απομακρύνεται από τον αμφιβληστροειδή (αποκόλληση υαλοειδούς).
Όταν η πρόσφυση του υαλοειδούς στην περιοχή της ωχράς είναι ισχυρή, η αποκόλληση δεν γίνεται ομαλά, προκαλώντας ελκτικές δυνάμεις που μπορεί να σχίσουν τον αμφιβληστροειδή και να οδηγήσουν σε οπή ωχράς κηλίδας.
Άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν οπή:
- Τραύματα του οφθαλμού
- Χρόνιο οίδημα της ωχράς
- Προηγούμενες παθήσεις της ωχράς που αποδυναμώνουν τον ιστό

Συμπτώματα της οπής ωχράς
Στα αρχικά στάδια, η οπή ωχράς κηλίδας προκαλεί σταδιακές αλλαγές στην κεντρική όραση. Τα συχνότερα συμπτώματα είναι:
- Θολή κεντρική όραση
- Παραμόρφωση ευθειών γραμμών (μεταμορφοψία)
- Δυσκολία στο διάβασμα λεπτών γραμμάτων
- Στα προχωρημένα στάδια: εμφάνιση κεντρικού σκότοματος (τυφλού σημείου), που επηρεάζει τόσο την κοντινή όσο και τη μακρινή όραση
Παρά την κεντρική απώλεια, η περιφερική όραση παραμένει σχεδόν πάντα ανέπαφη.
Διάγνωση της οπής ωχράς κηλίδας
Η διάγνωση γίνεται από τον οφθαλμίατρο με δύο κύριες εξετάσεις:
- Βυθοσκόπηση: λεπτομερής εξέταση του αμφιβληστροειδούς για την άμεση αναγνώριση της οπής.
- OCT (Οπτική Τομογραφία Συνοχής): απεικόνιση υψηλής ανάλυσης της ωχράς που δείχνει το μέγεθος, το βάθος και τη μορφολογία της οπής.
Στην Athens Vision χρησιμοποιούμε τελευταίας γενιάς spectral OCT, που προσφέρει τη μέγιστη δυνατή ευκρίνεια και ακριβή χαρτογράφηση της βλάβης.
Θεραπεία της οπής ωχράς κηλίδας
Η αποτελεσματικότερη θεραπεία είναι η βιτρεκτομή, μια μικροχειρουργική επέμβαση υψηλής εξειδίκευσης.

Πώς γίνεται η βιτρεκτομή;
- Αφαιρείται το μεγαλύτερο μέρος του υαλοειδούς που προκαλεί έλξη στην ωχρά
- Τοποθετείται ειδικό αέριο μέσα στο μάτι που λειτουργεί σαν «εσωτερικό ταμπόν» ώστε η οπή να κλείσει
- Ο ασθενής διατηρεί πρηνή θέση (μπρούμυτα) για 5–7 ημέρες ώστε το αέριο να πιέζει σταθερά την περιοχή
- Το αέριο απορροφάται σταδιακά και αντικαθίσταται από υγρό που παράγει το ίδιο το μάτι
Στην Athens Vision εφαρμόζονται σύγχρονες τεχνικές ελάχιστα επεμβατικής βιτρεκτομής χωρίς ράμματα, όπου αυτό είναι ασφαλές.
Πότε βελτιώνεται η όραση;
Η όραση βελτιώνεται σταδιακά μετά το κλείσιμο της οπής, αλλά σπάνια επανέρχεται πλήρως στα προ της βλάβης επίπεδα.
Το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται από:
- το μέγεθος της οπής
- τη χρονιότητα της βλάβης
- την ατομική ανταπόκριση του ιστού
Κίνδυνοι της βιτρεκτομής
Όπως κάθε χειρουργική επέμβαση, έτσι και η βιτρεκτομή έχει πιθανές επιπλοκές, οι οποίες ωστόσο είναι σπάνιες σε έμπειρα χέρια:
- Λοίμωξη
- Αιμορραγία
- Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
- Αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης
- Καταρρακτογένεση (συχνή σε μεγαλύτερες ηλικίες)
Ο οφθαλμίατρός σας θα συζητήσει αναλυτικά τα οφέλη και τους πιθανούς κινδύνους, ώστε να αποφασιστεί η καταλληλότερη θεραπευτική προσέγγιση.
